واریکوسل چیست و چگونه درمان می شود ؟

 

 

مقاله ی اول :

واریکوسل چیست ؟

واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیر طبیعی شبکه وریدی(سیاهرگی) بالای بیضه هاست. شیوع ان زیر 10سال نادر است ولی در بالغین جوان 15% و در مردان نابارور 20 تا 40% میباشد.در کسانی که با ناباروری ثانویه مراجعه می نمایند یعنی قبلا بچه دار شده اند شیوع آن به 70% میرسد. 90% موارد طرف چپ ودر 10% موارد دو طرفه است علت این پدیده طولانی تر بودن ورید تخلیه کننده خون بیضه چپ به ورید کلیوی و همچنین زاویه عمودی تر آن نسبت به سمت راست می باشد.

واریکوسل شایعترین علت قابل اصلاح ناباروری در مردان میباشد. علت ایجاد ان اختلال در تخلیه وریدی یا نارسایی دریچه های وریدی بیضه است. نظریه های گوناگونی در مورد مکانیسم اسیب بیضه ها وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از: افزایش دمای بیضه ها یا کاهش جریان خون و اکسیژن رسانی یا انتقال مواد و متابولیتهای کلیه ها و غدد فوق کلیه به بیضه ها و یا ترکیبی از اینها.
واریکوسل میتواند باعث کاهش رشد بیضه و در نهایت کوچک شدن بیضه گردد. همچنین با اثر بر اسپرمها باعث کاهش حرکت و تعداد انها و تغییر مورفولوژی(شکل ظاهری) انها خواهد شد. واریکوسل به طور مستقیم اثری بر توانایی جنسی یا ایجاد انزال زودرس ندارد.

در بیماری که با ناباروری و واریکوسل مراجعه می نماید علاوه بر معاینه و شرح حال باید حداقل دو یا سه آزمایش منی برای تصمیم گیری وجود داشته باشد. با توجه به حساسیت آزمایش باید در آزمایشگاهی انجام گردد که به طور تخصصی این آزمایش را انجام می دهند.

معاینه باید با دست و ابتدا در حالت ایستاده و سپس در حالت خوابیده انجام گردد تا مشخص شود آیا با دراز کشیدن واریکوسل کاهش چشمگیر پیدا می کند یا نه که اگر نکرد سونوگرافی شکم و لگن برای بررسی بیشتر انجام گردد. در زمان معاینه ممکن است وریدها مانند واریس پا قابل مشاهده باشند یا مانند کیسه پر از کرم قابل لمس باشند یا بازور زدن قابل لمس شوند که این معیارها بیانگر شدت واریکوسل می باشد. در تشخیص واریکوسل معاینه بالینی حرف اول و آخر را می زند و سونوگرافی برای مواردی به کار می رود که معاینه مشکل باشد مانند بیماران بسیار چاق یا موارد خفیف. البته از سونوگرافی داپلر یا رنگی می توان برای تایید عود ( برگشت خون به سمت بیضه ها) پس از عمل کمک گرفت.

درجه بندی واریکوسل
گرید 3 : وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده اند
گرید 2 : وریدها در حالت ایستاده قابل لمس میباشند
گرید 1 : وریدها هنگام زور زدن قابل لمس میباشند
واریکوسل ساب کلینیکال: که با معاینه قابل لمس نیستند ولی با سونوگرافی تشخیص داده می شود.

در چه مواردی واریکوسل نیاز به درمان دارد؟
در ابتدا با توجه به اینکه بسیاری از بیماران در زمانی که تشخیص واریکوسل برای آنها گذاشته می شود نگران و مضطرب میشوند باید خاطر نشان کنم که واریکوسل یک بیماری خوش خیم است اما درمان دارویی ندارد وتنها روش درمان آن جراحی است که در ادامه توضیح داده خواهد شد.

تصمیم گیری برای عمل بستگی به فاکتورهای گوناگونی مانند: شدت واریکوسل و سن بیمار و وضعیت باروری (تاهل و داشتن یا نداشتن فرزند) دارد. در مواردی که بیمار واریکوسل گرید دو یا سه داشته باشد و با ناباروری مراجعه نموده باشد نیاز به عمل جراحی واریکوسلکتومی دارد. اگر واریکوسل با اختلال در آزمایش منی همراه باشد باز هم نیاز به عمل دارد (همان طور که گفته شد باید حداقل دو یا سه آزمایش منی برای تصمیم گیری وجود داشته باشد).

در برخی رفرنس ها اگرمرد جوانی با واریکوسل قابل مشاهده یا قابل لمس (درجه سه یا دو) مراجعه نماید و فعلا قصد بچه دارشدن هم نداشته باشد برای پیشگیری از اثرات نامطلوب آن بر باروری توصیه به عمل می شود. درمورد جراحی واریکوسل های بسیار خفیف یا ساب کلینیکال اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد اما ما توصیه به عمل نکرده و فقط آنها را پیگیری می کنیم.

درمان واریکوسل
همان طور که گفته شد واریکوسل درمان دارویی ندارد و تنها روش درمان آن جراحی است. روشهای درمان آن یا با روشهای با برش جراحی است یا با روش آمبولیزاسیون (فرستادن لخته) از طریق پوست:

1) روش استاندارد طلایی جراحی واریکوسل روش اینگوینال میکروسکوپیک می باشد که با برش کوچک پایین شکم نزدیک خارج ریشه آلت و بالای بیضه و با کمک میکروسکوپ انجام میشود. مزیت این روش حفظ شریان (سرخرگ) و عروق لنفاوی و عصب می باشد و میزان عود نیز کمتر است (حدود1تا2%).

2 )روش جراحی اینگوینال که تقریبا مانند روش اول است اما بدون میکروسکوپ انجام می شود و بنابراین عوارض آن بیشتر است (عود9تا16% و هیدروسل3تا 39%).

3) روش جراحی رتروپریتوان که با برشی بالاتر از روش قبلی انجام می شود. عود 11تا15% و هیدروسل 7% ممکن است ایجاد گردد.

4) روش جراحی با لاپاروسکوپ که با ایجاد حدود سه سوراخ در شکم و فرستادن گاز به داخل شکم برای ایجاد فضای کافی برای کار انجام میشود. اما در این روش احتمال اسیب عروق بزرگ یا روده ها یا مثانه و... هر چند ناشایع وجود دارد. هیدروسل 5تا 8% و عود کمتر از 2% است و احتمال آسیب شریان نیز وجود دارد.

5) روش آمبولیزاسیون از راه پوست که از راه وریدهای کنار ران به صورت موضعی لخته خون خود بیمار یا کویل یا مواد سنتتیک و مصنوعی دیگر به داخل وریدها فرستاده می شوند. این روش نیاز به متخصص رادیولوژی ماهر در این زمینه و تجهیزات پیشرفته دارد. عود 4تا11% دارد. این روش در مواردی که بیش از دو بار واریکوسل عود کرده باشد توصیه می شود.

مراقبت پیش و پس از عمل
پس از تصمیم گیری برای عمل و انجام آزمایشات روتین خون و بررسی اسپرم موهای ناحیه عمل شب قبل یا صبح عمل تراشیده می شوند. ازساعت 12 شب قبل از عمل بیمار دیگر چیزی نمی خورد. عمل با بیهوشی عمومی یا بیحسی از کمر(نخاعی) بسته به شرایط بیمار و صلاحدید متخصص بیهوشی انجام می گردد. مدت زمان عمل بستگی به فاکتورهای گوناگون دارد و متوسط 30 تا 60 دقیقه می باشد. بیمار همان روز یا فردا صبح مرخص میشود و به مدت حداقل 7تا 14 روز استراحت پزشکی خواهد داشت. بهتر است نزدیکی از روز هفتم به بعدانجام گردد.

عوارض
عوارض کوتاه مدت پس از عمل شامل: درد یا عفونت زخم یا خونریزی یا خونمردگی اطراف ناحیه عمل و ... می باشد. در برخی موارد ممکن است درد خفیفی برای مدتی باقی بماند یا بی حسی اطراف ناحیه عمل یا پوست کیسه بیضه ایجاد شود.

عوارض بلندمدت: عود واریکوسل/ هیدروسل(جمع شدن مایع اطراف بیضه) / کوچک شدن بیضه(کمتر از 1%).

پیگیری
حدود 3تا 4 ماه پس از عمل اولین ازمایش اسپرم انجام می شود و پس از آن با همین فاصله تا یکسال یا تا زمان بارداری همسر ازمایش انجام می گردد. میزان بارداری پس از عمل در مطالعات مختلف بین 30 تا 60% گزارش شده است. اگر زوج پس از درمان همچنان نابارور باشند توصیه به انجام روش های کمک باروری می شود.

دکتر پیمان صالحی
جراح و متخصص کلیه و مجاری ادراری و ناباروری

برگرفته از :

پزشک آنلاین

www.drsalehi.ir

مقاله ی دوم :

واریکوسل بزرگ شدن وریدهای درون کیسه بیضه (اسکروتوم) است.

 

 اسکروتوم کیسه پوستی شلی است که بیضه‌ها درون آن قرار دارند. واریکوسل شبیه به وریدهای واریسی است که در پا ممکن است بروز کنند.

 حدود یک ششم مردان واریکوسل دارند. در مردانی که دچار ناباروری هستند، این رقم بالاتر است و به 40 درصد می‌‌رسد. واریکوسل شایع‌ترین علت تولید کم اسپرم و کاهش کیفیت آن است، گرچه همه واریکوسل‌ها بر تولید اسپرم اثر نمی‌گذارند.

 اغلب واریکوسل‌ها در طول زمان ایجاد می‌شوند. خوشبختانه اغلب واریکوسل‌ها به آسانی تشخیص داده می‌شوند، و اگر علامت‌دار شده باشند، می‌توان آنها را با جراحی ترمیم کرد.

علائم

 واریکوسل‌ اغلب علامتی ایجاد نمی‌کند. ندرتا واریکوسل درد ایجاد می‌کند که ممکن است در طول روز به علت فعالیت‌های جسمی بدتر شود و به طور شاخص با خوابیدن به پشت تخفیف می‌یابد. در طول زمان ممکن است واریکوسل‌ها بزرگتر و چشمگیرتر شوند.

 علل

 طناب اسپرماتیک که خون را بیضه‌ها می‌رساند و از آنها خارح می‌کند،‌ حاوی "واز دفرانس" است که اسپرم تولیدشده از بیضه را تخلیه می‌کند. "شبکه پامپینیفرم" گروهی از وریدها درون اسکروتوم و بالای بیضه‌ها هستند. شبکه پامپینیفرم خون را از بیضه‌ها تخلیه می‌کند. بزرگ شدن این وریدها اغلب در حین بلوع رخ می‌دهد.

اگر چه علت دقیق ایجاد واریکوسل معلوم نیست، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که دریجه‌های غیرطبیعی درون وریدها مانع جریان خون طبیعی در آنها می‌شوند. پس زدن خون به این علت، به گشاد شدن وریدها می‌انجامد.

 واریکوسل معمولا در ناحیه بیضه چپ رخ می‌دهد، که به علت موقعیت ورید بیضه‌ای چپ است. اما واریکوسل در یک بیضه بر تولید اسپرم در هرد و بیضه تاثیر می‌گذارد.

 در سنین 15 تا 25 سال بیشترین احتمال بروز واریکوسل وجود دارد.

تشخیص

 از آنجایی که واریکوسل معمولا علامتی ندارد،‌ اغلب در حین ارزیابی ناباروری یا معاینه جسمی معمول کشف می‌شود.

 با این حال اگر در اسکروتوم‌تان احساس درد یا تورم می‌کنند، باید با دکترتان تماس بگیرید. علل گوناگونی ممکن است باعث درد بیضه شوند، و برخی از این عارضه‌ها نیاز به درمان فوری دارند. دکتر شما می‌تواند تعیین کند که کدام عارضه باعث درد بیضه شما شده است.

 دکترتان در معاینه جسمی شما، ممکن است توده غیردردناک کلافه‌مانندی را در بالای بیضه شما لمس کند. برخی از افراد این توده به صورت احساس "کیسه‌ای از کرم" وصف می‌کنند. اگر این توده به اندازه کافی بزرگ باشد، دکترتان هنگامی که ایستاده‌اید، می‌تواند آن را لمس کند. اگر واریکوسل شما کوچکتر باشد، دکتر ممکن است از شما بخواهد نفس عمیقی بکشید و چند ثانیه آن را نگهدارید و به پایین زور بزنید (مانور والسالوا). این مانور به دکترتان کمک می‌کند، بزرگی غیرطبیعی وریدها را لمس کند. اگر معاینه جسمی نتیجه قطعی به دست ندهد، دکتر ممکن است درخواست سونوگرافی اسکروتوم کند. این آزمون که در آن از امواج صوتی پرفرکانس برای ایجاد تصاویر دقیق از ساختار درون استفاده می‌شود، برای این مورد استفاده قرار می‌گیرد تا اطمینان حاصل شود علائم شما به دلیل دیگری رخ نداده است. یک علت چنین عارضه‌ای ممکن ست توموری باشد که بر ورید اسپرماتیک فشار می‌آورد.

 عوارض

 واریکوسل ممکن است باعث این عوارض شود:

تحلیل رفتن (آتروفی) بیضه: توده بیضه از لوله‌های سازنده اسپرم تشکیل شده است. هنگامی این لوله‌ها در نتیجه عاملی مانند واریکوسل آسیب می‌بینند، ممکن است بیضه‌ها نرم شوند و تحلیل روند. روشن نیست که چه عاملی باعث تحلیل رفتن می‌شود،‌ اما اختلال کارکرد دریچه‌های وریدها باعث تجمع خون در بیضه‌ها می‌شود و افزایش فشار وریدها و قرارگیری در معرض سموم درون خون ممکن است باعث آسیب شود.

ناباروری: روشن نیست که واریکوسل چگونه باعث ناباروری می‌شود. برخی از کارشناسان معتقدند که وریدهای بیضه خون را در شریان بیضه سرد می‌کنند، و به این ترتیب به حفظ درجه حرارت مناسب برای تولید مناسب اسپرم کمک می‌کنند. واریکوسل با مسدود کردن جریان عادی خون، ممکن است باعث شود درجه جرارت بیضه‌ها بیش از حد بالا رود، و به این ترتیب بر تولید اسپرم و حرکت آن اثر بگذارد.

درمان

درمان واریکوسل ممکن است  ضروری نباشد. اما اگر نابارور هستید، یا واریکوسل شما باعث درد یا تحلیل‌رفتگی بیضه‌ها شده است، ممکن است بخواهید واریکوسل را ترمیم کنید. درمان به هدف بستن وریدهای آسیب‌دیده و هدایت جریان خون به وریدهای طبیعی انجام می‌گیرد.

گرچه واریکوسل معمولا در دوران نوجوانی رخ می‌دهد،‌ اما روشن نیست که آیا باید واریکوسل را در همان زمان ترمیم کرد یا نه. در صورتی که تحلیل‌رفتگی پیشرونده بیضه،‌ درد یا نتایج غیرطبیعی در آرمایش اسپرم رخ دهد، ترمیم در دوره نوجوانی ممکن است ضرورت پیدا کند.

ترمیم واریکوسل ممکن است با جراحی باز یا جراحی از طریق لاپاراسکوپی و یا بستن ورید با بالون یا فنر از راه پوست (آمبولیزاسیون از راه پوست) انجام گیرد.

برگرفته از : همشهری آنلاین

http://hamshahrionline.ir/news-82182.aspx

مقاله ی سوم :

کلیات
واریکوسل به معنای وجود توده ای از وریدهای گشاد شده در طناب اسپرماتیک باشد. این طناب از بیضه ها به سمت شکم امتداد می یابد. و وریدهای این طناب در نهایت وارد سیستم گردش خون وریدی می شوند. طناب اسپرماتیک از عروق خونی ، عروق لنفاوی ، اعصاب و مجرای منی بر تشکیل شده است.
واریکوسل می تواند در یک بیضه یا در هر دو ایجاد شود ولی در حدود 85 درصد موارد این اختلال در سمت چپ ایجاد می شود زیرا جریان خون در ایجاد سمت با مقاومت بیشتری روبرو
می باشد. از آنجایی در اثر تجمع خون دمای اطراف بیضه ها تغییر می کند لذا همین امر در عملکرد
بیضه ها اختلال ایجاد کرده و سبب نازایی می شود. زیرا دما سبب تخریب و از بین رفتن اسپرمها
می شود.

علل
زمانیکه دریچه هایی که جریان خون را از وریدهای اطراف بیضه به سیستم گردش خون تنظیم می کنند دچار اختلال شوند واریکوسل ایجاد می شود و در نتیجه خون جمع شده و سبب گشادی وریدها می شود.

علایم و نشانه ها
اکثر مردانی که مبتلا به واریکوسل هستند فاقد علامت می باشند. موارد بروز علامت معمولاً در طی معاینات معمول تشخیص داده می شوند. علایم و نشانه ها ممکن است شامل : درد بیضه، احساس سنگینی در بیضه ها، نازایی، جمع شدگی و کوچک شدن بیضه ها و وریدهای قابل لمس یا قابل مشاهده می باشد. در نتیجه در صورت وجود درد پیوسته و دایمی در ناحیه تناسلی باید به پزشک مراجعه نمود.

تشخیص
ممکن است واریکوسلهای بزرگ با چشم  غیر مسلح نیز قابل رؤیت باشند. واریکوسلهای متوسط نیز از طریق معاینه و لمس ناحیه تناسلی قابل تشخیص می باشند. فردی مشکوک به واریکوسل می باشد باید در حالت ایستاده معاینه شود. زیرا در این حالت احتمال لمس و رؤیت وریدها بیشتر خواهد بود. واریکوسلهای کوچک نیز از طریق روشهای خاصی نظیر سونوگرافی داپلر یا ترموگرافی و ونوگرافی قابل مشاهده هستند.
اگر مریضی بعلت شک به نازایی مورد معاینه قرار گیرد اولین آزمایش، انجام آزمایش مایع منی می باشد. الگوی نازایی که بوسیله واریکوسل ایجاد می شود معمولاً سبب رشد و تکامل ناکافی اسپرمها و افزایش نسبت اسپرمهای مرده می شود.

درمان
اگر بیمار بدون علامت است یا علایم خفیف است و مسأله نازایی وجود ندارد. تنها راه درمان پوشیدن محافظهای بیضه جهت حمایت از بیضه ها می باشد.
جراحی :  اگر واریکوسل سبب درد یا آتروفی بیضه ها شده و به آنها آسیب بزند یا اینکه سبب نازایی شود، می توان از این روش استفاده نمود . روشهای جراحی متفاوتی جهت درمان این اختلال وجود دارد که بریدن وریدهای واریسی از جمله معمولترین این روشها به حساب می آید.

پیش آگهی
حدود 20 تا 50 درصد از موارد دچار عود خواهد شد. در این موارد عمل جراحی از نو تکرار
می شود. 2 تا 5 درصد موارد نیز دچار هیدروسل خواهند شد. یعنی آنکه د راطراف بیضه ها مایع تجمع می یابد، برای رفع این مشکل نیز می توان از روشهای جراحی کوچک استفاده نمود.
حدود 50 درصد از مردانی که بعلت نازایی تحت عمل قرار گرفته اند بعد از یک سال بچه دار می شوند . حدود 90 روز طول می کشد تا بلوغ اسپرمهای جدید بطور کامل صورت گیرد. لذا آزمایش مایع منی 3 تا 6 ماه بعد از عمل انجام می شود.

استفاده از روشهای طبیعی
به نظر می رسد رژیم های غذایی کم فیبر و پر چربی از جمله عوامل بروز واریکوسل باشند. چرا که در این حالتها فرد دچار یبوست های طولانی مدت شده و برای دفع، نیاز به زور پیدا می کند. همین زور زدنهای مکرر بر روی دیواره عروق فشار وارد کرده و سبب تخریب بافت جداره و عروق می شود.

فاکتور دیگری که برروی ایجاد واریکوسل اثر می گذارد، کاهش میزان فلانوییدها در غذاها
می باشد. این ترکیبات به فراوانی در میوه ها و سبزی ها  یافت می شود و می تواند در عملکرد اتصالی جداره عروق خونی دخالت داشته باشند.

توصیه های غذایی
حتماً در رژیمهای غذایی از سبزی ها  و میوه به مقدار کافی مصرف نمائید. علاوه بر آن روغن مایع ، روغن زیتون و آب میوه نیز باید به فراوانی مصرف شود.
از غذاهای آماده ، چربیهای حیوانی ، روغن های جامد و مارگارین ، قندو شکر ، الکل و کافئین پرهیز نمائید.

برگرفته از :

پایگاه اطلاع رسانی شفا

http://www.irshafa.ir/post-2525.aspx

مقاله ی چهارم  :

واریکوسل (به انگلیسی: Varicocele) عبارت است از واریسی شدن ( متسع شدن ) سیاهرگ‌های اطراف بیضه ( وریدهای اسپرماتیک ). معمولاً عروق واریسی با لمس در فضای اسکروتوم قابل تشخیص هستند.

واریکوسل اغلب اولیه است وبیشتر در سمت چپ مشاهده می‌شود ولی گاه ثانویه به بیماریهایی مانند بدخیمی است .

این عارضه اغلب مشکل خاصی در مردان ایجاد نمی کند ( گاه درد موضعی، احساس پری و سنگینی ناحیه و آتروفی بیضه )، اما می تواند از طریق افزایش دمای بیضه بر روند تولید اسپرم‌ها آسیب وارد کند و موجب ناباروری مردانه شود . واریکوسل شایعترین عامل ناباروری مردان می‌باشد.شیوع ان زیر 10سال نادر است ولی در بالغین جوان 15% و در مردان نابارور 20 تا 40% میباشد.

درجه بندی واریکوسل

گرید 3: وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده اند.

گرید 2: وریدها در حالت ایستاده قابل لمس میباشند.

گرید 1: وریدها هنگام زور زدن قابل لمس میباشند.

واریکوسل ساب کلینیکال: که با معاینه قابل لمس نیستند ولی با سونوگرافی تشخیص داده می شود.

درمان

در مردان نابارور مبتلا به واریکوسل جراحی پیشنهاد می‌شود . جراحی واریکوسل (اکسیزیون واریکوسل با لیگاتور وریدهای اسپرماتیک یا با لاپاروسکوپی ) در برخی مردان مبتلا، مشکل باروری را اصلاح کرده و در برخی دیگر تأثیر نداشته است. متأسفانه پزشکان نمی‌توانند پیش‌بینی کننده که درمان واریکوسل در چه کسانی مفید است و در چه کسانی تأثیری ندارد. هدف کلی در درمان این بیماری جلوگیری از بازگشت خون وریدی به وریدها اسپرماتیک می باشد، نوع درمان با توجه به جدیدترین متد پزشکی در سال 2010 به سه بخش تقسیم می شود:

• جراحی باز Incision
• جراحی بسته Laparoscopic
• رادیوتراپی

منبع : ویکی پدیا

گردآوری و تنظیم : مسعود بلیدئی

نظرات شما عزیزان:

نوشته شده در تاريخ 3 / 8 / 1390برچسب:,

توسط مسعود بلیدئی |